Περί πνευματικής γαλήνης – Σενέκας

Η Στωική Φιλοσοφία πιο επίκαιρη από ποτέ…

Να μη σε ταράζει τίποτα είναι σπουδαίο πράγμα, αλήθεια, το σπουδαιότερο απ’ όλα, και είναι ένα πράγμα που ανεβάζει τον άνθρωπο σχεδόν στο επίπεδο του θεού.

Η best-seller σειρά «Επίλεκτα» των Εκδόσεων Οξύ εμπλουτίζεται με επτά νέους τίτλους, επτά νέα μικρά βιβλία, μεγάλων σκέψεων, τα οποία έρχονται να προστεθούν τους προηγούμενους 16 τίτλους.

Ο Σενέκας «διασκευάζει» την έννοια της ευθυμίας, υπερθεματίζοντας τον Δημόκριτο, μέσα από τον διάλογό του με τον φίλο του Serenus. Ο Ρωμαίος ρήτορας προσπαθεί να τον θεραπεύσει από το άγχος και την ανησυχία, χρησιμοποιώντας αρκετές από τις μεθόδους αυτών που αργότερα θα χαρακτηριστούν στωικοί φιλόσοφοι και την αντίληψή τους για τη σημασία της πνευματικής υγείας και γαλήνης για έναν ευτυχισμένο άνθρωπο.

Ό,τι αρχίζει ως παρηγοριά και συμβουλή σ’ έναν ταλαιπωρημένο φίλο που βασανίζεται από υπαρξιακά προβλήματα και ανησυχίες εξελίσσεται σε μια βαθιά κατάδυση στην ανθρώπινη ψυχή, εκεί όπου κρύβονται όλα τα όπλα για τον πόλεμο που μαίνεται εντός μας από καταβολής κόσμου και μέχρι το τέλος του – ώσπου να κατακτήσουμε δηλαδή το υπέρ πάντων αγαθό: την πνευματική γαλήνη, εκείνη την ξεχωριστή ιδιότητα που και σήμερα, σ’ αυτήν εδώ την εποχή που ζούμε, κι ενώ έχουν περάσει σχεδόν δύο χιλιετίες από τότε που ο εξέχων στωικός φιλόσοφος Σενέκας έγραψε εξυμνώντας την, μοιάζει να ταυτίζεται με την ίδια τη σωτηρία του ανθρώπου.

Για τον συγγραφέα:

Σημαίνουσα φιλοσοφική μορφή της ρωμαϊκής αυτοκρατορικής περιόδου, ο Σενέκας (Lucious Anneus Seneca, Κόρδοβα 4 π.Χ.–Ρώμη 65 μ.Χ.) άσκησε νέος τη ρητορική, ανήλθε σε δημόσια αξιώματα και μετά από οκταετή εξορία επέστρεψε στη Ρώμη για να αναλάβει τη διαπαιδαγώγηση του νεαρού Νέρωνα, που το 54 μ.Χ. θα γινόταν αυτοκράτορας. Πρόλαβε με την επιρροή του να προωθήσει νομοθετικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις, ώσπου τελικά το 65 μ.Χ. διατάχθηκε να αυτοκτονήσει κατηγορούμενος για συμμετοχή σε συνωμοσία κατά του Νέρωνα. Παραμένει άγνωστο αν οι κατηγορίες ευσταθούσαν, αλλά ο Σενέκας υπάκουσε και έκοψε τις φλέβες του, επικυρώνοντας τη στωική φιλοσοφική του θέση ότι τα πάντα στη ζωή –ακόμη και ο θάνατος– πρέπει να αντιμετωπίζονται με αξιοπρέπεια και θάρρος.